2. Overgangsproces

De overgang van het kinderdagverblijf of peutercentrum naar de basisschool is niet alleen een mijlpaal in het leven van een kind, maar ook een bijzonder moment voor ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten. Een kind- en oudervriendelijk overgangsproces, ingebed in een sterke inhoudelijke doorgaande lijn, zorgt voor een ononderbroken ontwikkelingslijn en zet zo de toon voor een succesvolle start van de schoolloopbaan van kinderen.

In plaats van ‘overgang’ kan ook gesproken worden van een transitie. Tijdens deze transitie bewegen kinderen (en hun gezinnen) van de ene setting (het kinderdagverblijf of peutercentrum) naar de andere (de basisschool). Dit proces eindigt wanneer het kind volledig gewend is aan de nieuwe setting. Tijdens de transitie voeren de betrokkenen (ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten) verschillende activiteiten uit om de start op school zo succesvol mogelijk te maken. Voor een schematische weergave van het overgangsproces/de transitie, inclusief alle betrokkenen en de gewenste activiteiten, zie de figuur hieronder.

Het overgangsproces in beeld (Sardes, 2017; Handreiking kindvriendelijke overdracht)

Het overgangsproces in beeld (Sardes, 2017; Handreiking kindvriendelijke overdracht)

Tips

  • Het is belangrijk om kinderen zelf ook te betrekken bij de overgang naar de basisschool. Hierdoor creëer je veiligheid en vertrouwen en verminder je eventuele spanning. De pedagogisch medewerkers kunnen hiervoor verschillende activiteiten inzetten, zoals het inrichten van een themahoek rondom school en het bezoeken van een kleuterklas door de 3-jarigen.
  • Zorg er ook voor dat ouders kinderen tijdens en na de overgang begeleiden bij de stap naar de basisschool. Het is helpend wanneer pedagogisch medewerkers samen met ouders en leerkrachten de overgang van het kind naar de basisschool voorbereiden. Dit helpt kinderen (en ouders) om zich snel thuis te voelen binnen, en aan te passen aan, de nieuwe schoolomgeving.
  • Attendeer ouders erop dat zij hun kind dienen aan te melden bij een basisschool wanneer het drie jaar wordt (zie https://naardebasisschool.utrecht.nl/).